POLSKI RYNEK TOWAROWY
Jeszcze lepsze wyniki odnotowała giełda European Energy Exchange (EEX) w obrocie kontraktami futures dla trzech swoich największych rynków – niemiecko-austriackiego, włoskiego i francuskiego. Dla dwóch pierwszych były to wzrosty o ponad połowę wolumenu z roku 2015. EEX odnotował zatem na rynku energii elektrycznej – w przeciwieństwie do TGE – przepływ obrotu z rynku transakcji bilateralnych na rynek giełdowy. Wzrostowi wolumenu obrotu na rynkach spot towarzyszyły spadki wolumenu w obrocie na Rynku Terminowym Towarowym, który na rynku energii elektrycznej przesądził również o spadku ogólnego wolumenu obrotu tym towarem względem roku 2015.
edytuj kod]
Wolumen obrotu na rynkach spot oraz rynku terminowym towarowym w latach 2012-2017 osiągnął łączny poziom 469,8 TWh. Na giełdowym rynku gazu działa obecnie 111 podmiotów. W październiku roku 2017 weszła w życie deregulacja cen gazu dla odbiorców przemysłowych.
RYNEK TOWAROWY
W 2016 r. odnotowano jednocześnie istotny wzrost rok do roku wolumenu obrotu prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw efektywności energetycznej, który wyniósł 314,7 ktoe w porównaniu do 82,3 ktoe w 2015 r. W roku 2016 zatwierdzona została przez Parlament wchodząca w dwóch etapach w roku 2017 deregulacja cen gazu dla odbiorców przemysłowych.
Podmiotami uprawnionymi do uzyskania członkostwa w Rynku Instrumentów Finansowych TGE były krajowe i zagraniczne firmy inwestycyjne oraz inne podmioty nabywające i zbywające instrumenty finansowe we własnym imieniu i na własny rachunek, jeżeli spełniały warunki zawierania transakcji na rynku regulowanym. W 2017 r. wolumen obrotów na rynku terminowym energii elektrycznej wyniósł 86,4 TWh, cow porównaniu z rokiem poprzednim oznacza spadek o 12,7%.
W obrocie znajdują się kontrakty typu BASE z dostawą gazu przez 24 godziny doby gazowej. Na rynku europejskim dominuje kilka dużych giełd, które w przeszłości podjęły działania konsolidujące, a obecnie decydują o strategicznych kierunkach rozwoju wspólnego rynku energii i funkcjonujących na nim rozwiązaniach technicznych. Giełda Nord Pool (działająca w Norwegii, Szwecji, Finlandii i Danii) rozszerzyła swój zasięg o kraje bałtyckie (Litwa, Estonia, Łotwa). Holenderska giełda APX rozszerzyła w przeszłości działalność o rynki brytyjski i belgijskii, a także platformę ENDEX. Spółka APX-ENDEX została następnie podzielona na funkcjonującą obecnie w grupie ICE spółkę ICE Endex oraz APX – przejęte z kolei w 2015 r.
Handel na rynku spot jest mniej popularny bowiem zarówno inwestorzy indywidualni jak i fundusze inwestycyjne oraz banki, co zrozumiałe, nie są zainteresowane fizycznym kupnem przykładowej tony pszenicy, z kolei przedsiębiorcy starają się odpowiednio wcześniej zabezpieczyć swoje interesy, a to oznacza, że nie kupują i nie sprzedają towarów „na teraz” tylko składają zamówienia i szukają odbiorców co najmniej na kilka miesięcy w przód. To oznacza, że dużo popularniejsze są instrumenty pochodne, których do wyboru mamy cały wachlarz.
w Warszawie (TGE). Obowiązek uczestników hurtowego rynku energii elektrycznej i gazu do przekazywania Agencji ds. Współpracy Urzędów Regulacji (ACER) danych dotyczących zleceń i transakcji zawieranych na rynku wynika z przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (REMIT) oraz Aktów Implementujących do tego Rozporządzenia.
Rynki poszczególnych krajów unijnych znajdują się na różnym etapie osiągania pełnej dojrzałości, a każda z giełd, pomimo trwającej unifikacji rynków spot, oferuje ciągle produkty, które mogą znacznie się różnić. Zatem uczestnicy rynku albo pozostają klientami tylko jednej wybranej giełdy, albo decydują się na członkostwo wielu giełd, zgodnie ze swymi preferencjami rynkowymi, ale wtedy muszą ponosić dodatkowe koszty handlowe. Podobna sytuacja, jak w obrocie energią, panuje w obszarze usług rozliczeniowych. Zatem oczywistym i oczekiwanym jest, że giełdy podążają za budową rynku, integrując się i integrując swoje izby rozliczeniowe tak, aby obejmowały obszarem działania jak największy obszar geograficzny i maksymalizowały wolumen obrotu i rozliczeń.
- rynku bilansującego, nie jest to obecnie rynek dostępny dla inwestorów detalicznych.
- w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (REMIT) oraz Aktów Implementujących do tego Rozporządzenia.
- trwały konsultacji z uczestnikami rynku w zakresie propozycji odpowiednich zmian do projektu implementacji Dyrektywy MiFID2 do polskich regulacji prawnych dotyczących kwestii związanych z rynkiem energii i gazu, a także w celu wypracowania odpowiedniej formuły przekształcenia Rynku Towarowego Terminowego w zorganizowaną platformę obrotu, zakładającą ewolucyjne przekształcenie obecnie funkcjonującego Rynku Terminowego Towarowego w zorganizowaną platformę obrotu (organized trading fascility, OTF).
- W 2016 r.
- Niemniej jednak istotny rozwój tego rynku miał miejsce dopiero po I wojnie światowej i był on pod silnym wpływem niemieckich rozwiązań.
- Jest miejscem gwarantującym bezpieczny i transparenty handel.
Struktura wolumenu obrotu prawami majątkowymi w 2017 r. wg typu świadectwa
Uczestnicy tego rynku w pierwszej kolejności otrzymali możliwość handlowania instrumentami terminowymi opartymi o ceny energii elektrycznej, a w terminie późniejszym oferta zostanie poszerzona również o instrumenty odnoszące się do ceny gazu ziemnego. Reguły działania Rynku Instrumentów Finansowych TGE były analogiczne do funkcjonujących od wielu lat na rynku futures GPW. Instrumentem bazowym był indeks TGe24, określany na podstawie transakcji zawartych podczas I fixingu na Rynku Dnia Następnego energii elektrycznej.
30 grudnia 2017 r. zaprzestano obrotu uprawnieniami do emisji na rynku towarowym TGE, mając na uwadze, iż stały się one instrumentem finansowym zgodnie z MiFID2. Prowadzone są obecnie prace nad docelowym przeniesieniem obrotu tymi instrumentami na rynek regulowany, w celu powrotu do notowań, po wdrożeniu w Polsce Dyrektywy MiFID2. Z kolei 28 grudnia 2017 r.
w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (REMIT) oraz Aktów Implementujących do tego Rozporządzenia zobowiązały uczestników rynku do przekazywania Agencji ds. Współpracy Urzędów Regulacji (ACER) danych dotyczących zleceń i transakcji zawieranych na hurtowym rynku energii elektrycznej i gazu. We wrześniu 2014 r.
TGE otrzymała wyjątkowo mało decyzji umarzających co w analizie https://investdoors.info/ rok do roku przekłada się na znaczny wzrost w 2016 r. W 2016 r.
do końca 2017 roku w obrocie były także kontrakty terminowe na prawa majątkowe do świadectw pochodzenia dla energii wytworzonej w odnawialnych źródłach energii, które pozwolą uczestnikom rynku na zabezpieczenie ceny i realizacji dostawy praw majątkowych w okresach przyszłych. Wolumen obrotu prawami majątkowymi na rynku terminowym w całym 2017 r.
wolumen obrotu energią elektryczną na RTT wyniósł mniej niż dwie trzecie zużycia energii w Polsce (bez uwzględnienia zużycia własnego elektrowni), co wyrządza szkodę transparentności investdoors.info rynku krajowego. Na rynkach spot z kolei wzrostom obrotów w Czechach, na Węgrzech i w strefie nordyckiej towarzyszyły spadki Rynek towarowy w kilku krajach Europy Zachodniej, m.in. Od 4 listopada 2015 IRGiT wykorzystując nowoczesne systemy informatyczne i autorski model rozrachunku, prowadzi rozliczenia i rozrachunek transakcji zawieranych na Rynku Instrumentów Finansowych (RIF) TGE, gdzie przedmiotem obrotu są kontrakty terminowe na indeks TGe24.
TGE uruchomiła Rejestr Gwarancji Pochodzenia (RGP), umożliwiający ewidencjonowanie energii ze źródeł odnawialnych oraz pozagiełdowy obrót korzyściami ekologicznymi, wynikającymi z jej produkcji. W przeciwieństwie do świadectw pochodzenia, gwarancje nie wiążą się z prawami majątkowymi ani z systemem wsparcia dla OZE https://investdoors.info/ – pełnią jedynie funkcję informacyjną. Nie istnieje również obowiązek zakupu gwarancji, ale mogą być one uzyskiwane przez podmioty, które chcą udowodnić, że dana ilość zużytej przez nie energii została wytworzona w źródłach odnawialnych. Od listopada 2014 r. TGE umożliwia obrót gwarancjami pochodzenia energii.